На фоне падрыхтоўкі мірнай канферэнцыі ў Швейцарыі Мінск і Масква спрабуюць пасеяць супярэчнасці паміж Украінай і заходнімі краінамі, з аднаго боку, а таксама краінамі Глабальнага поўдня — з другога. Для гэтага выкарыстоўваюцца рыторыка аб гатоўнасці Масквы вярнуцца да перамоваў на аснове абноўленых Стамбульскіх пагадненняў 2022 года і Мінска — стаць пасярэднікам і месцам іх правядзення. Аднак ставячы загадзя невыканальныя ўмовы, Крэмль мае на мэце стварыць нагоду для новага маштабнага нападу на Украіну, але ўжо з поўным удзелам Беларусі.
11 красавіка Лукашэнка пазапланава накіраваўся ў Маскву, каб правесці перамовы з расейскім калегам Пуціным і прыняць удзел у паседжанні Савета бяспекі РФ.
Публічная частка перагавораў была прысвечана мірным ініцыятывам Мінска і Масквы па вырашэнні расійска-ўкраінскага канфлікту. Дыялог адбываўся на фоне падрыхтоўкі швейцарскай канферэнцыі высокага ўзроўню па ўрэгуляванні сітуацыі ва Украіне 16-17 чэрвеня. Ні Расію, ні Беларусь на дадзеную канферэнцыю не запрасілі.
Беларускі кіраўнік лічыць, што на мерапрыемстве будуць дамаўляцца толькі аб тым, як узмацніць эскалацыю канфлікту. Таму задача Пуціна і Лукашэнкі складалася ў тым, каб яшчэ раз нагадаць пра ўласныя «мірныя» ініцыятывы — і такім чынам унесці раскол у сераду магчымых удзельнікаў івента. Асабліва сярод заходніх партнёраў Украіны, якія выступаюць за вырашэнне канфлікту па «формуле свету» Уладзіміра Зяленскага, і краін Глабальнага поўдня, якія выступаюць на нейтральных пазіцыях у адносінах да Расіі.
Для гэтага Крэмль вуснамі Лукашэнка зноў нагадаў аб гатоўнасці вярнуцца за стол перамоваў на аснове Стамбульскіх пагадненняў красавіка 2022 года. Беларускі палітык заявіў: ён абсалютна падтрымлівае мірны працэс, і калі яму па сілах адыграць у гэтым нейкую ролю, намякаючы на пасярэдніцтва і перагаворную пляцоўку ў Мінску, то гатовы быць побач і дзейнічаць у адным ключы з Расіяй.
Нагадаем, «Стамбульскія пагадненні» змяшчалі абавязацельствы Украіны адмовіцца ад уступлення ў НАТА і захаваць нейтральны статус. Забароны на ўступленне Украіны ў ЕС у праекце не было. Прадугледжвалася скарачэнне ўкраінскага войска, аднак тут у Масквы і Кіева былі розныя пазіцыі: Расія настойвала на колькасці ў 85 тысяч вайскоўцаў, 342 танка, 519 артылерыйскіх гармат, Украіна, як сцвярджаецца, згаджалася на 250 тысяч вайскоўцаў, 800 танкаў і 1900 гармат. Прадугледжвалася і забарона на размяшчэнне ва Украіне замежных ваенных і ўзбраенняў, уключаючы ракетнае.
Анэксаваны Крым, паводле праекту, заставаўся расейскім. Будучыня ж частак Данецкай і Луганскай абласцей, якія знаходзіліся пад расійскім кантролем да 24 лютага 2022 года, павінна было быць вызначана падчас асобных перагавораў. Аб статусе іншых акупаваных Расіяй тэрыторый у праекце пагадненняў нічога не гаварылася. Расея вылучала і шэраг іншых патрабаванняў, з якімі Украіна была не згодна. Напрыклад, адмова ад расследавання ваенных злачынстваў, пашырэнне афіцыйнага выкарыстання рускай мовы, адмену ўсіх санкцый, уведзеных супраць РФ. На тых перамовах Крэмль настойваў: Беларусь павінна быць уключана ў лік краін-гарантаў бяспекі Украіны.
Напярэдадні сустрэчы Пуціна і Лукашэнкі Крэмль перафармуляваў рамачную перагаворную пазіцыю. Масква гатова прыняць за аснову Стамбульскія пагадненні з улікам змяніліся «геапалітычных рэалій» — уключэння ў склад РФ усіх раней анексаваных тэрыторый Украіны (у дадатак да Крыма гэта Данецкая, Луганская, Херсонская і Запароская вобласці).
Калі публічная частка перамоваў была прысвечаная «мірным» ініцыятывам Масквы і Менска, то закрытая частка ў выглядзе ўдзелу Лукашэнкі ў паседжанні Савета бяспекі РФ мела сутнасць падрыхтоўку да новай маштабнай наступальнай аперацыі супраць Украіны — з тэрыторыі Беларусі і з удзелам сумеснай беларуска-расійскай групоўкі войскаў.
Відавочна, што ніякае вяртанне да Стамбульскіх пагадненняў немагчымае, нават ва ўмовах замарозкі дапамогі з боку ЗША. У гэтых умовах адмова Украіны і Захаду ад перамоваў на аснове Стамбульскіх пагадненняў Крэмль выкарыстоўвае як нагоду для новага маштабнага нападу, удзел у якім Беларусі становіцца практычна непазбежным — як бы Лукашэнка ні спрабаваў заяўляць, што ён суагрэсар, але ваяваць не збіраецца.